ارزیابی سازه های زیست محیطی ماهیان

احداث سدها بر روی رودخانه در سالهای اخیر در کشور ما سیر صعودی داشته است و به دلیل افزایش تقاضای استفاده از آب و نیرو با توسعه جامعه این روند ادامه خواهد داشت. برای توسعه پایدار و استفاده بهینه از منابع طبیعی ضرورت دارد آثار زیانبار توسعه و مهار منابع انرژی طبیعی را تا حد امکان تقلیل نمود. تأثیر احداث سدها بر محیط زیست رودخانه ها و حیات آبزیان قابل تامل بوده و در منابع مختلفی ذکر شده است. ماهیان به عنوان یکی از با ارزشترین آبزیان در رودخانه ها بیشترین صدمات را متحمل شده و در بعضی موارد نسل آنها در رودخانه از بین رفته است که دلیل عمده آن قطع مسیر مهاجرت ماهیان به محلهای تخمریزی می باشد. راه ماهی ها سازه های هیدرولیکی هستند که جهت عبور ماهیان در سدها تعبیه می شوند. از دیگر مشکلات به وجود آمده برای ماهیان از بین رفتن محلهای مناسب تخمریزی و کاهش دبی رودخانه ها در اثر احداث موانع رودخانه ای می باشد. شناخت مشکلات موجود در رودخانه ها برای ماهیان ماهجر، ارزیابی راه ماهی های موجود بر روی سدها، شناسایی نارسایی های آنها و توصیه بهبود آنها برای موانع و رودخانه های مورد نظر از اهداف این ارزیابی می باشد. همچنین راه ماهی های مناسب برای سدهای فاقد راه ماهی و سدهای جدید در اینجا پیشنهاد می شود. یک برنامه کامپیوتری جهت تعیین راه ماهی مناسب در یک منابع، طراحی راه ماهی و ارزیابی یک راه ماهی موجود ارائه شده است مطالعات نشان داد که راه ماهی های طراحی شده فاقد عملکرد مناسبی بوده و برای ماهیان بومی سازگار نیستند.